Η μονή Ταξιαρχών συνδέεται με τον Όσιο Λεόντιο (1377-1452), ο οποίος ήταν γιος ανώτατου στρατιωτικού αξιωματούχου από τη Μονεμβασία και είχε στενές σχέσεις με την Κωνσταντινούπολη. Η μητέρα του Θεοδώρα, φαίνεται ότι ήταν θυγατέρα του αυτοκράτορα Ανδρονίκου του Δ´ του Παλαιολόγου (1376-1379). Ο Όσιος Λεόντιος, του οποίου το κοσμικό όνομα ήταν Λέων, σύμφωνα με τα στοιχεία που αντλούμε από το βίο του, αφού έζησε για αρκετό χρονικό διάστημα στο Άγιο Όρος, έφθασε και εγκαταστάθηκε περίπου στα 1415-1420 σ΄αυτό ακριβώς το σημείο.
 |
Το καστρομονάστηρο είναι κτισμένο στη ρίζα ενός πανύψηλου βράχου σε υψόμετρο 450 περίπου μέτρων |
 |
Η είσοδος του καστρομονάστηρου με τον τριώροφο οχυρωματικό πύργο |
Αμέσως μόλις μπούμε στον χώρο του μοναστηριού την προσοχή μας κλέβει ο μικρός αλλά εξαιρετικά σημαντικός ναός του Αρχαγγέλου Μιχαήλ μαζί με έναν μικρότερο ακριβώς δίπλα του, που είναι μεταγενέστερος.
Πρόσφατα η 6η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων έφερε στο φως το παλαιότερο, από τα τρία τουλάχιστον στρώματα ζωγραφικής, που διατηρούνται στο μικρό αυτό ναό. Οι ζωγράφοι της μονής Ταξιαρχών αντιπροσωπεύουν ένα από τα σημαντικότερα ρεύματα της κωνσταντινουπολίτικης τέχνης του τέλους του 14ου και των αρχών του 15ου αιώνα, όπως αυτή αποτυπώνεται σε έργα κορυφαίων καλλιτεχνών της εποχής αυτής που εργάζονται μακριά από την Κωνσταντινούπολη. Συγκεκριμένα, η εξπρεσιονιστική ζωγραφική του Παλαιομονάστηρου, μπορεί να συγκριθεί με έργα του Θεοφάνη του Έλληνα και του Μανουήλ Ευγενικού και είναι από τα σπουδαιότερα δείγματα αυτού του ρεύματος στη βυζαντινή επικράτεια. Ο υψηλής ποιότητας διάκοσμος του μικρού ναϋδρίου καταδεικνύει το ενδιαφέρον του Λεοντίου για τη μονή, ο οποίος λόγω των σχέσεων που διατηρούσε με την Βασιλεύουσα, ανέθεσε τη διακόσμηση το ναού σε συνεργείο της Πόλης. Αυτές οι αγιογραφίες ήταν, άλλωστε, και η αιτία αυτής της σύντομης εξόρμησής μας.
 |
| Αγιογραφίες στο εσωτερικό του ναού |
 |
Η φυσική κοιλότητα στο βράχο μέσα στην οποία ασκήτεψε ο Όσιος Λεόντιος |
Η εντυπωσιακή πέτρινη κλίμακα με τις καμάρες και τα 51 σκαλοπάτια σε ανεβάζουν στα ψηλότερα επίπεδα της μονής αλλά και στα ψηλότερα επίπεδα της πνευματικότητας του Οσίου. Εκεί υπάρχει η τρύπα, μια φυσική κοιλότητα στο βράχο, όπου ασκήτεψε ο Όσιος Λεόντιος.
 |
Η κλίμακα με τα 51 σκαλοπάτια που οδηγεί στη σκήτη του Οσίου και το δεύτερο επίπεδο του καστρομονάστηρου |
Ακριβώς δίπλα και κολλημένη στα τοιχώματα της σκήτης βρίσκεται ο μικρός ναός της Αναστάσεως που έκτισε ο ίδιος ο Λεόντιος. Μερικά ξύλινα σκαλοπάτια μας βοηθούν να περάσουμε πάνω από τον ναό και να φθάσουμε στο σημείο όπου βρίσκεται η κενή πια πέτρινη λάρνακα του Οσίου ο οποίος αναχώρησε από τούτο τον κόσμο στις 11 Δεκεμβρίου του 1452. Εδώ ακριβώς φθάνει κανείς στο ψηλότερο σημείο του Παλαιομονάστηρου.
 |
Τμήμα του πέτρινου υδραγωγείου έξω από τα τείχη του καστρομονάστηρου |
Τέλος, ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι καμάρες στα κοιλώματα του βράχου, έξω από τα τείχη του καστρομονάστηρου, που αποτελούν τμήματα του πέτρινου υδραγωγείου της μονής.
* Σε διεθνές Συμπόσιο που έγινε στις 15-16 Ιουνίου του 2012 ο Δρ. Νεκτάριος Ζάρρας παρουσίασε μεταξύ άλλων, το παλαιομονάστηρο των Ταξιαρχών Αιγιαλείας (Όσιος Λεόντιος) προκαλώντας αίσθηση στο επιστημονικό κοινό του Βελιγραδίου. Οι παλαιότερες τοιχογραφίες του αποτελούν πολύτιμη μαρτυρία της κωνσταντινουπολίτικης τέχνης και το κατατάσσουν στα σημαντικότερα βυζαντινά μνημεία της Πελοποννήσου και του ελλαδικού χώρου .
