Δούσμανης Γεώργιος

Ο Γιώργος Δούσμανης γεννήθηκε στην παλαιά Κουνινά το 1929 και τελείωσε το Δημοτικό Σχολείο του χωριού ως παιδί θαύμα ή το "δαιμόνιο" όπως τον έλεγαν οι δάσκαλοί του. Σε ηλικία 10 ετών μπήκε στο 8/ταξιο Γυμνάσιο Αιγίου όπου εξέπληξε τους πάντες με τη δύναμη του μυαλού του. Μαζί με τον Γιώργο Κοντόπουλο (ακαδημαϊκός, αστρονόμος) αποτέλεσαν το φωτεινό δίδυμο επί μία οκταετία, κατά την οποία άφησαν ίχνη ανεξίτηλα στο Γυμνάσιο Αρρένων Αιγίου.

Γεώργιος Δούσμανης (1929 - 1966)

Το 1946 εισήχθη πρώτος στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών όπου και φοίτησε μόνο δύο χρόνια. Οι επιδώσεις του ωστόσο, ήταν εξαιρετικές προκαλώντας την έκπληξη στον καθηγητή της έδρας κο Χόνδρο, ο οποίος ομολόγησε ότι δεν του είχε προκύψει άλλος τέτοιος φοιτητής στην πολύχρονη καριέρα του.

Το 1948 εγκατέλειψε την Ιατρική και αναχώρησε για σπουδές την Αμερική αφού προηγουμένως είχε κερδίσει  σχετικό διαγωνισμό αλλά και υποτροφία. Εκεί, σε ένα από τα καλύτερα πανεπιστήμια της Αμερικής (Columbia), αφοσιώθηκε στη μελέτη και την έρευνα  ξεχωρίζοντας αμέσως για το έργο, την ευφυΐα και τον αδαμάντινο χαρακτήρα του. Σε σύντομο χρονικό διάστημα ολοκλήρωσε το Μάστερ και το Διδακτορικό παρουσιάζοντας σπάνιες ικανότητες στην έρευνα και στις ανακαλύψεις νέων επιστημονικών στοιχείων στη μαγευτική επιστήμη της Φυσικής, με αθεράπευτο πόθο, να χρησιμοποιηθούν οι δυνάμεις αυτές μόνο για το καλό της ανθρωπότητας. 

Το 1958 ήρθε η μεγάλη προσωπική ανακάλυψη, τα "ηλεκτρόνια με αρνητική μάζα". Κατά την επίσημη ανακοίνωση της τόσο σημαντικής ανακάλυψης, έτυχε να είναι στην Αμερική η  βασίλισσα  Φρειδερίκη η οποία δεχόταν συνεχώς συγχαρητήρια για το νεαρό επιστήμονα από την Ελλάδα, "από τη Κουνινά Αιγίου, σας παρακαλώ», όπως πάντα συμπλήρωνε ο ίδιος με τόση υπερηφάνεια για την καταγωγή του. Ως μέλος πλέον της Ακαδημίας των Επιστημών, τον κάλεσε ο ίδιος ο Αϊζενχάουερ για να τον γνωρίσει από κοντά και να τον συγχαρεί προσωπικά. Στην Ελλάδα, οι καθηγητές του δέχονταν συγχαρητήρια για το λαμπρό επιστήμονα που συνδύαζε τεράστια μόρφωση, λαμπρή επίδοση στην έρευνα και ένα σπάνιο χαρακτήρα ήθους και ανωτερότητας, με επίκεντρο την απεριόριστη αγάπη για τον άνθρωπο.

Το 1962 τον καλούν στην Ελλάδα ως τον πιο κατάλληλο άνθρωπο για να οργανώσει το "Δημοκρίτειο Ίδρυμα" και να διδάξει για ένα εξάμηνο στους μεταπτυχιακούς φοιτητές, μαθήματα ανωτέρας Φυσικής και φιλοσοφία της Επιστήμης, ώστε να στελεχώσουν το ίδρυμα ερευνών.

Ολόκληρος τότε ο Αθηναϊκός Τύπος αλλά και ο τοπικός, ασχολήθηκε εκτενώς και για μεγάλο χρονικό διάστημα, με τον τον λαμπρό επιστήμονα Γιώργο Δούσμανη από το μικρό χωριό της Αιγιάλειας. Το 1963 η Ακαδημία Αθηνών τον τίμησε με τον "Χρυσό Σταυρό" για την εξαιρετική προσφορά του στην επιστήμη.

Το Πανεπιστήμιο Πατρών που βρισκόταν τότε στα πρώτα του βήματα, του ζήτησε να παραμείνει στην Ελλάδα προσφέροντάς του μία θέση στο Πανεπιστήμιο. Αρωγός σε αυτή τη προσπάθεια του Πανεπιστημίου Πατρών στάθηκε και ο Γιώργος Κοντόπουλος που διατηρούσε άριστες σχέσεις με τον Γιώργο Δούσμανη. Και ο ίδιος όμως έβλεπε θετικά μία τέτοια εξέλιξη καθώς, όπως έλεγε, ήθελε τα παιδιά του να μεγαλώσουν στην Ελλάδα.  Έτσι, αποφάσισε να ολοκληρώσει τον κύκλο των ερευνών του στην Αμερική και να επιστρέψει στην πατρίδα μέχρι τα Χριστούγεννα του 1966. 

Δυστυχώς, ο θάνατος τον πρόλαβε στην Αμερική στις  9 Δεκεμβρίου.

Βέβαια, υπάρχουν αρκετές θεωρίες σχετικά με τον θάνατο του Γ. Δούσμανη και μία από αυτές επιμένει πως η αμερικανική κυβέρνηση όταν δεν μπόρεσε να τον πείσει να παραμείνει και να συνεχίσει να προσφέρει τις υπηρεσίες του σε αυτήν, απλά δεν επέτρεψε τη "φυγή" του στην Ελλάδα. Μέχρι και σήμερα όμως, δεν έχουν υπάρξει στοιχεία που να επιβεβαιώνουν αυτή τη θεωρία.  

Λίγο καιρό μετά το θάνατο του Γ. Δούσμανη, δύο συνεργάτες του έλαβαν το βραβείο Νόμπελ της Φυσικής.

• Ο Γ.Δούσμανης αρρώστησε από εχινόκοκκο και υποχρεώθηκε σε τέσσερις διαδοχικές εγχειρήσεις.  Μάλιστα, παντρεύτηκε φασκιωμένος, όπως ο ίδιος έλεγε αργότερα, μια εκλεκτή φοιτήτρια Ολλανδικής καταγωγής, η οποία τον στήριξε αλλά και του συμπαραστάθηκε ως το τέλος. Μαζί απόκτησαν τρία παιδιά. Ο μικρότερος γιος του ανέλαβε να συνεχίσει ότι άφησε στη μέση ο πατέρας του και είναι σήμερα γιατρός ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Μανχάταν.

• Όταν οργάνωσε τον "Δημόκριτο" στην Ελλάδα και τον ρώτησαν πόσα σκοπεύει να ζητήσει για τις υπηρεσίες αυτές, περίπου τους επέπληξε λέγοντας, "μα πως σκέπτεστε έτσι; Σκοπός του ανθρώπου είναι τι θα προσφέρει στον συνάνθρωπό του και όχι τι θα εισπράξει". 

Ο Γ. Δούσμανης όχι μόνο δεν έλαβε καμία αμοιβή για τις υπηρεσίες του στο Ίδρυμα αλλά ακόμη και τα προσωπικά του έξοδα κατά τη διαμονή του στην Αθήνα, τα κάλυψε ο ίδιος.

-- Αντλήθηκαν πληροφορίες από το αφιέρωμα στο Γ.Δ. της περιοδικής έκδοσης της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Αιγίου " Η Σχεδία", τεύχος 22ο, χειμώνας 2005.