Ο Άγιος Παντελεήμονας

Στο κέντρο του Αιγίου, ανάμεσα στις οδούς Κλ. Οικονόμου και Μπότσαρη και εντός οικοπέδου εκτάσεως 1.500 τ.μ. περίπου, συναντάμε τον μικρό ναό του Αγίου Παντελεήμωνος.

Ο ναός αυτός που αρχικά ήταν αφιερωμένος στην Αγία Τριάδα, φαίνεται πως αποτελούσε μοναστηριακό τόπο, ωστόσο στο Βενετικό κτηματολόγιο δεν συναντάμε στην περιοχή αυτή του Αιγίου ναό Αγίας Τριάδας ή Αγίου Παντελεήμωνος.

Μία εντοιχισμένη μαρμάρινη πλάκα πάνω από τη κεντρική θύρα εντός του ναού (υπάρχει νεότερη προσθήκη νάρθηκα στη δυτική πλευρά) φέρει την εξής χαραγμένη επιγραφή:

«ΑΝΗΓΕΡΘΗ ΟΥΤΟΣ Ο ΘΕΙΟΣ ΣΕ – ΒΑΣΜΙΟΣ ΝΑΟΣ ΕΚ ΒΑΘΡΩ ΕΠ Ο – ΝΟΜΑΤΙ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΟΣ – ΔΙΑ ΔΑΠΑΝΗΣ – ΤΟΠΟΥ ΤΟΥ ΔΗ – ΜΗΤΡΙΟΥ – ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΔΗΜΑΚΙ ΤΩΝ – ΑΥΤΑΔΕΛΦΩΝ ΕΚ ΠΟΛΕ ΑΘΗΝΗΣ – Α ΨΗ : ΜΑΡΤΙΟΥ Α (1708) ».

Η μαρμάρινη πλάκα που φέρει χαραγμένο το έτος κτίσης

Αν δεχθούμε πως η μαρμάρινη αυτή πλάκα βρίσκεται εκεί από τη θεμελίωση του ναού και δεν έχει μεταφερθεί από κάπου αλλού, τότε ο Άγιος Παντελεήμονας είναι όχι μόνο ο παλαιότερος ναός αλλά και το παλιότερο κτίσμα αυτή τη στιγμή μέσα στη πόλη του Αιγίου (ο αμέσως επόμενος παλαιότερος ναός του Αιγίου είναι αυτός των Αγίων Αποστόλων με έτος κτίσης το 1833). Δυστυχώς, οι τελευταίες παρεμβάσεις τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό του ναού με σύγχρονα οικοδομικά υλικά αλλά και η προσθήκη νάρθηκα, έχουν αλλοιώσει την αρχική μορφή του μικρού αυτού ναού και δεν επιτρέπουν στον επισκέπτη να αντιληφθεί την παλαιότητα του κτίσματος.

Σύμφωνα με τον Αιγιώτη ιστορικό Αριστείδη Σταυρόπουλο, το έτος 1881 στα μικρά κελιά που βρίσκονταν πίσω από το ναό, ήρθε και εγκαταστάθηκε η μοναχή Ευπραξία Ντούσα με καταγωγή από τη Σαλαμίνα, την οποία προσφωνούσαν "Κυρουλίτσα".

Η μοναχή Ευπραξία είχε ένα γιο, τον Παντελή ο οποίος πέθανε σε ηλικία 13 ετών.

Μετά το θάνατό του η μοναχή αγιοποίησε αυθαίρετα τον αδικοχαμένο γιο της, τον ονόμασε Νέο Άγιο Παντελεήμονα και  ο ναός από Αγία Τριάδα έγινε  Άγιος Παντελεήμονας.

Στη συνέχεια η Κυρουλίτσα μετέτρεψε τα κελιά σε άσυλο απόρων ενώ ένα χρόνο μετά, το 1882, δώρισε την εκκλησία και το οικόπεδο με τα κελιά, στο Δήμο Αιγίου για να ιδρυθεί εκεί  Δημοτικό Νοσοκομείο.

Μετά το θάνατό της η μοναχή Ευπραξία ενταφιάσθηκε πίσω από το ιερό του ναού (άγνωστο το έτος).

Το μνήμα της μοναχής Ευπραξίας

Σήμερα ο μικρός ναός του Αγίου Παντελεήμονα αποτελεί ιερό παρεκκλήσιο του Ι.Ν. Ταξιαρχών και εορτάζει στις 27 Ιουλίου.

Η είσοδος στο χώρο όπου βρίσκεται ο ναός

Εσωτερικό του ναού